Muzeum Szklanych Domów – wystawa

Muzeum Szklanych Domów w budynku Wolskiego Centrum Kultury przy ulicy Obozowej 85, to tworzona wspólnie z mieszkańcami wystawa o przedwojennych osiedlach modernistycznych TOR i BGK na Kole oraz zbudowanym tuż po wojnie osiedlu WSM II.

Odzyskanie niepodległości przez Polskę w 1918 roku zwieńczyło sukcesem dziesiątki lat romantycznych zmagań i tragicznych losów kilku pokoleń niepokornych Polaków. Łączyło ich marzenie o wolnym i sprawiedliwym państwie, a od końca XIX wieku coraz częściej o państwie demokratycznym i nowoczesnym, o Polsce, która stanie się – jak pisał w „Przedwiośniu” Żeromski – „nową cywilizacją”, inną od carskiej Rosji czy pruskich Niemiec. Ta bardzo rzadko opisywana i celebrowana rzeczywistość polskiej tradycji – „szklane domy” – symbol marzenia o egalitarnym społeczeństwie w praktyce. O projektowaniu i budowaniu miasta, które ma wzmacniać więzi społeczne, z równym dostępem do zieleni, słońca, powietrza, kultury, oświaty i zdrowia. Szklane domy to do dziś symbol niespełnionego marzenia o sprawiedliwej nowoczesności międzywojennej i obecnej Polski.

Prezentowana na wystawie historia osiedli na Kole wpisuje się w tę piękną tradycję. Osiedla TOR i WSM II oraz budynki mieszkalne prezentowane na wystawie krajowej Mieszkalnictwa i Budownictwa BGK zostały zaprojektowane przez znakomitych polskich architektów: Helenę i Szymona Syrkusów, Barbarę i Stanisława Brukalskich, Romana Piotrowskiego i innych. Miały one zaspokoić głód mieszkań i godnego życia. Zaprojektowane zostały w duchu międzynarodowego stylu modernizmu, idei pojawiających się w niemieckim Bauhausie czy u Le Corbusiera, podejmowanych jako wyzwanie w modernistycznej Gdyni. Tu na Kole te idee, począwszy od 1934-35 roku, zaczęły nabierać kształtu i wypełniać się życiem w kolejnych budynkach osiedla. Historia projektów i projektantów osiedli przeplata się na wystawie ze wspomnieniami nie tylko przedwojennymi, ale też powojennymi jego mieszkańców, a „chłodny” modernizm okazuje się pełnym życia miejscem tworzenia i życia wspólnoty.

Kuratorka wystawy: Hanna Radziejowska
Zespół kuratorski: Adam Kadenaci,
Marta Michnowska
Instalacja artystyczna: Maciej Pałka,
Maciej Połynko
Projekt graficzny i architektura wystawy: Studio Lekko, Kuba Drzastwa, Karolina Chyziak – Włodarczyk
Program towarzyszący: Damian Kalita
Produkcja: Katarzyna Tadeusz
Szczególne podziękowania dla mieszkańców Koła, którzy są współautorami wystawy, za ich pamiątki i wspomnienia:
Wojciecha Przybylskiego, Barbary Frankiss, Elżbiety Strzeleckiej,
Jerzego i Danuty Sawickich,
Krzysztofa Lisowskiego,
Marcina Strzelczyka, Heleny Marchel, Rodziny Tuszyńskich, Andrzeja J. Wiśniewskiego, Barbary Jastrzębskiej, Barbary Wiktorii Lewandowskiej, Haliny Porzyckiej, Barbary Wieczorek, Henryka Gralewskiego, Marii Chmielewskiej

Wystawa zwyciężyła w V edycji Konkursu – Nagroda Architektoniczna Prezydenta m.st. Warszawy w kategorii “najlepsze wydarzenie architektonicze”.

fot. Kuba Drzastwa
fot. Kuba Drzastwa
fot. Kuba Drzastwa
fot. Kuba Drzastwa
fot. Kuba Drzastwa